1991 Yılı Un, İrmik, Makarna Randıman Durumları Tespiti Hakkında
RANDIMAN BONGALİTE ROZMOL KEPEK
Tip 1 % 57 – 64 % 16 –18 % 5 % 22, 5-25
Tip 2 % 65 – 68 % 9 –14 % 5 % 22, 5-25
Tip 3 % 68 – 71 % 6 –11 % 5 % 22, 5-25
Tip 4 % 71 – 76 % 3 – 6 % 5 % 22, 5-25
Tip 5 % 76 – 82 - % 3 % 22, 5-25
Yukarıdaki randımanda gözüken rozmol; bu yöremizde kepekle beraber satışı yapılmakta faturalarda kepek olarak işlem görmektedir.
TS 4500 un standardına göre randımanlar kül ile belirlenmekte olup randımanlar buğdayların durumu ile alakalı olmaktadır. Buğdaylardaki kül miktarı yörelerine ve iklim şartlarına göre değişkenlik arz etmektedir.
1000 kg. temizlenmiş, firesi çıkmış buğdaydan vezin artışından dolayı 101, 5 kg. un ve diğer maddeler elde edilir.
Buğdayların temizlenmesi esnasında ekonomik değeri olmayan % 2 ile % 3 arasında taş, toprak, çöp gibi vs. maddeler atılmaktadır.
Mevcut kururlu bulunan tesislerin teknolojileri ve tesis yerleşim durumlarına göre üretim şekilleri göz önüne alınarak ve son yıllarda makarnalık sert buğdayın çok çeşitli olması T.M.O. ve piyasalarda çok çeşitli buğdayların geldiği ve güneydoğu Anadolu’daki ziraatın henüz bilinçsiz şekilde uygulanması sebebiyle buğdayda
Kalitesinin düşük olduğu makarnalık sert buğdayda kaliteyi belirleyen züccaci dane miktarının vasat düzeyde bulunması göz önünde bulundurulacak randıman olayları aşağıdaki şekilde hesaplanmıştır.
100 kg temizlenmiş sert buğdaydan;
irmik oranı : % 56 – 60
irmik altı un : % 18 – 22
kepek oranı : % 19 – 23 oranında elde edilmektedir.
İrmiğin 1.2.3. derecede olması randıman değiştirmez.
MAKARNA
100 kg’lık makarnalık irmikten % 93 – 97 oranında net makarna üretilir.
Fire: makarnanın üretiminde meydana gelen aksaklıklar (elektrik kesilmesi, uzun süren arızalar) ayrıca makarnanın ambalaj şekillerinin çok nazik ve ince naylondan yapıldığı ve ambalajlanmış bu mamüllerin stok yer değiştirme ve kamyonlara yüklenmesi esnasında ambalaj ağız kısmının açılması nedeniyle bir miktar mamül makarna olarak satılmaz duruma gelmektedir ve bu mal ya çöpe atılmakta ya da düşük fiyatla hayvan yemi olarak değerlendirilmektedir. Söz konusu olay üretim miktarının % 0,5 ile % 1,5 oranı arasında değişmektedir.